Docenten Nederlands 15-18

Introductie

Ronald Edgar Giphart (Dordrecht, 17 december 1965) groeide op in wat hij zelf omschrijft als 'een heel links milieu'. Zijn moeder was PvdA-kamerlid Wijnie Jabaaij die in haar politieke loopbaan opviel doordat ze geen blad voor de mond nam. In 1987 begon Giphart aan een studie Nederlands, die hij in 1989 afbrak om te gaan schrijven. Daarbij werkte hij als nachtportier in een ziekenhuis. Tijdens dit werk schreef hij zijn debuutroman Ik ook van jou, die werd bekroond met Het Gouden Ezelsoor. Daarna volgden romans als Giph (1993), Phileine zegt sorry (1996), Ik omhels je met duizend armen (2001) en Troost (nominatie NS Publieksprijs 2005). Zijn novelle Gala, Boekenweekgeschenk 2003, verscheen in een nationale recordoplage van 780.000 exemplaren. In Gipharts boeken staat de leefwereld van hedendaagse jongvolwassenen centraal. De belangrijkste thema's zijn liefde, seks en literatuur.

Inhoud                                                                                                        

Hoofdpersoon en ik-verteller is Phileine (22). Ze vertelt dat haar vriend Max haar een jaar geleden plotseling meedeelde dat hij naar New York zou gaan om daar in een stuk te spelen: rOmEO-n-jULieT. Ongeveer een jaar na zijn vertrek mist Phileine hem erg en vertrekt ze naar Manhattan. Ze maakt kennis met Max' vrienden: de Vlaamse Gulpje Degompelaere, L.T. en zijn vriendin Joanne (eveneens tegenspeelster van Max, 'Juliet'), de opvallend bebrilde Jules en de zieke Leonard. Phileine krijgt weinig aandacht van Max en zij brengt veel tijd door met Gulpje, met wie zij de passie deelt om anderen belachelijk te maken en over seks te praten. De tweede dag bezoekt zij de première en voelt zich vernederd als ze ziet dat het stuk expliciet seksueel van aard is. De volgende dag neemt ze wraak door met L.T. naar bed te gaan. Bij wijze van test gaan Phileine, L.T. en Gulpje naar de laatste voorstelling om te kijken of Max en Joanne in de vrijscène tot het uiterste zullen gaan, omdat ze denken dat Phileine en L.T. de voorstelling niet bijwonen. Als blijkt dat dit het geval is, schreeuwt Phileine dat het zo wel genoeg is en dat ze moeten stoppen. De regisseur is blij met deze publieksparticipatie. De volgende dag is Phileine 'hot news' en zit ze in The Late Show van David Letterman. Ze boekt een kamer in het exclusieve Waldorf Astoria Hotel van haar honorarium, waar Max de volgende dag aanklopt. Hij neemt haar mee naar het aidsgala. Daar wordt haar duidelijk dat Leonard aids heeft en geen griepje. Op een gegeven moment steekt ze een speech af over haar bitcherige gedrag en haar cynisme. Phileine eindigt haar relaas met: 'Sorry dat ik besta.'

Moeilijkheid                                                                                                

Lezers op N2 kunnen deze roman goed lezen door de transparante structuur: elk hoofdstuk beslaat een dag. De proloog maakt het wellicht wat moeilijk voor hen om in het verhaal te komen door enkele grote tijdsprongen aldaar. De lezer kan zich door de ik-verteller goed inleven in de hoofdpersoon en voelt zich direct bij de gebeurtenissen betrokken. De bijfiguren zijn karikaturaal en herkenbaar. De onderwerpen 'grenzen in de liefde' en 'vreemdgaan' kunnen de N2-lezer aanspreken, zodat daarover een oordeel gevormd kan vormen.
Het onderwerp 'Hoe ver kun je gaan in het openbaar, met je opmerkingen en in je relatie?' kan aardige discussies opleveren op niveau 3 en 4. De ironie in de opvattingen van Phileine (zelf vreemdgaan, terwijl Max (net niet) vreemdgaat voor zijn werk) en in het taalgebruik is aan N3-lezers wel besteed.
Door N4-lezers kan gekeken worden naar alle vormen van seksualiteit en relaties en hoe Phileine hiertegenover staat. De ontboezemingen van Phileine zijn hierbij te betrekken. Ook verwijzingen naar allerlei andere teksten (niet alleen van Shakespeare, maar ook van Anne Frank, songteksten, en dergelijke) kunnen het boek meer dimensie geven.