Lezen voor de Lijst

Docenten Nederlands 15-18

 | niveau 1 | Echte mannen eten geen kaas

Introductie

Toen Echte mannen eten geen kaas verscheen, was het meteen een groot succes. Vooral meisjes zetten de debuutroman van Mosterd op hun leeslijst omdat ze het een aangrijpend verhaal vinden. Ze schrijft heel openhartig over de periode dat ze in handen was van een loverboy. De verwarring, verslaving en het geweld worden heel helder beschreven. Na het verschijnen van Echte mannen krijgt Maria Mosterd enorm veel media-aandacht. Ze verschijnt in alle tv programma' en in gerenommeerde tijdschriften. Haar vervolgroman, Bindi, beschrijft de periode die Maria doorbrengt in India om te werken aan haar zelfvertrouwen en om een nieuwe toekomst op te bouwen. Inmiddels is ook haar derde roman verschenen: OMG, ik ben zwanger. Hierin vertelt Mosterd over haar tienerzwangerschap en wat dit betekent voor haar relatie.
Over Echte mannen eten geen kaas is veel ophef ontstaan. Fragmenten uit het boek komen regelrecht uit films en ook beweren misdaadjournalisten dat een aantal zaken niet klopt of daadwerkelijk gebeurd kan zijn. 

Inhoud

Maria Mosterd ontmoet Manou al op de eerste schooldag op de middelbare school. Zij is dan twaalf. Ze raakt steeds meer onder zijn invloed en ze raakt volkomen geïsoleerd van haar familie en vrienden. Manou blijkt onbetrouwbaar te zijn. Gek wordt ze ervan. De ene keer is hij lief, de andere keer scheldt hij haar uit en mishandelt hij haar. Voor hem gaat ze met veel mannen naar bed om geld te verdienen. Bovendien zorgt Maria ervoor dat de zaken doorgaan als Manou voor langere tijd afwezig is. Ze ronselt meisjes, zorgt ervoor dat iedereen betaald wordt en treedt op als belangenbehartiger van Manou. Na een groepsverkrachting besluit ze eindelijk dat ze dit leven niet meer wil. Onder druk van vrienden en haar familie besluit ze om aangifte te doen, maar Manou laat haar niet gaan. Het zal moeilijk worden om ooit los te komen van het leven dat zij leidt. Maria houdt vol dat haar verhaal klopt, ook al wordt haar geloofwaardigheid publiekelijk betwijfeld.

Moeilijkheid

Leerlingen lezen Echte mannen eten geen kaas over het algemeen in een ruk uit. Het thema is wel erg heftig en dit kan voor sommige lezers problemen opleveren.

Dimensies

Indicatoren

Toelichting | complicerende factoren

Algemene vereisten

Bereidheid Het boek beslaat 206 bladzijden. Dat lijkt veel voor een N1-lezer, maar het verhaal leest zo gemakkelijk, dat ook veel N1-lezers dit boek goed kunnen lezen. Echte mannen eten geen kaas lijkt vooral meisjes aan te spreken. Jongens zullen bereid moeten zijn zich te verplaatsen in de belevingswereld van een jonge vrouw. N2-lezers zullen geen problemen hebben met dit boek. Wel moeten ze bereid zijn zich te verdiepen in de heftige wereld van slachtoffers van loverboys.
  Interesses Het verhaal gaat over de strijd van Maria tegen loverboys en de emoties die zij ervaart. Vooral voor lezers die geïnteresseerd zijn in 'probleemboeken' is dit boek een echte aanrader.
  Algemene kennis n.v.t.
  Specifieke literaire en culturele kennis n.v.t.

Vertrouwdheid met literaire stijl

Vocabulaire Er worden geen of nauwelijks moeilijke woorden gebruikt, afgezien van wat straattaal. Voor een begrip van het verhaal is het niet nodig alle betekenissen daarvan te kennen. 
  Zinsconstructies De zinnen zijn kort en helder.
   Stijl In het verhaal komen verschillende zinnen voor waarvan het duidelijk is dat zij door allochtonen uitgesproken worden zoals 'Beter ga je haar niet aanraken.' De stijl zal voor geen van de niveaus een probleem opleveren.

Vertrouwdheid met literaire personages

Karakters Maria en Manou zijn de hoofdpersonen. Moeder, zus Sharon, vriendin Nikki, Jayson en Giorgio zijn bijfiguren.
  Aantal karakters Er is sprake van twee hoofdpersonen en ongeveer tien bijpersonen.
  Ontwikkeling van en verhouding tussen de karakters Maria is de hoofdpersoon. Alleen in haar geval is sprake van enige ontwikkeling. Als zij twaalf is, geniet ze van de aandacht die zij krijgt van mannen. Ze lijkt precies te weten wat ze wil, maar laat zich toch onder druk zetten. Uiteindelijk doet ze precies wat Manou wil en zet ze zelf ook anderen onder druk. Pas als ze moet vluchten tijdens een groepsverkrachting vat ze de moed op om te vertellen wat er aan de hand is. Ze vertrekt naar India om aan haar zelfvertrouwen te werken en om steviger in haar schoenen te staan.

Vertrouwdheid met literaire procedés

Spanning Het verhaal is dynamisch en interessant voor beide niveaus omdat de auteur de lezers meeneemt in haar gedachten en belevenissen. Een aantal gebeurtenissen is echt gruwelijk en de lezer zal willen weten wat er verder gebeurt.
  Chronologie Het verhaal wordt chronologisch verteld met hier en daar een gedachtesprong. Dit zal dus noch voor N1-, noch voor N2-lezers een probleem opleveren.
  Verhaallijn(en) Er is sprake van één verhaallijn.
  Perspectief Het verhaal wordt vanuit een ik-perspectief geschreven. 
  Betekenis Echte mannen eten geen kaas is geen complex boek en leent zich nauwelijks voor betekenistoekenning op meerdere niveaus. Het boek biedt echter ruimschoots aanknopingspunten voor de lezer om na te denken over relaties, liefde en verantwoordelijkheid. Bovendien is veel commotie ontstaan over het waarheidsgehalte van Echte mannen eten geen kaas. De pers heeft veel en uitvoerig bericht over het plagiaat dat Maria gepleegd zou hebben. Zij heeft zelf slechts één maal gereageerd. Vooral voor de N2-lezers is het interessant om een eigen mening te vormen.

Relevante bronnen voor docenten

 

dewerelddraaitdoor.vara.nl | gesprekken met en over Maria Mosterd
youtube.com | Peter R. de Vries over 'De "eigen waarheid" van Maria Mosterd'