Docenten Nederlands 12-15

Introductie

Per Nilsson (1954) werkte ruim twintig jaar als leraar aan een middelbare school en is sinds 1999 fulltime schrijver. Hij kiest in zijn jeugdromans vaak voor maatschappelijke thema's en besteedt veel aandacht aan de psychologische ontwikkeling van zijn personages. Een aantal verhalen baseerde hij op zijn eigen ervaringen; hij treedt soms als verhaalfiguur in zijn eigen boeken op. Zo is hij Nils Persson in Jij, jij en jij. In Ik ben geen racist duikt hij op onder zijn eigen naam. Ik ben geen racist is een kwalitatief goed boek dat lezers laat nadenken over maatschappelijke thema’s.

Inhoud

Let op: deze tekst bevat details over de inhoud en afloop van het verhaal en kan je leesplezier bederven.

Svenne, een jongen van het Zweedse platteland, wordt tijdens een weekend in Stockholm neergestoken door een allochtone jongen. Hij overleeft het. Kort daarop krijgt hij bezoek van een zekere Nils Dackeman, die hem vraagt naar Malmö te komen om voor hem te werken. Dackeman is bezig een politieke partij op te richten: de Partij Rechtvaardig Zweden. Svenne wordt secretaris. Maar al snel verdwijnen de meeste programmapunten naar de achtergrond en gaat de discussie alleen nog maar over massa-immigratie en criminaliteit van allochtone jongeren. Ultrarechtse bewegingen rukken op; hoofddoeken worden afgerukt, allochtonen worden bedreigd en mishandeld. Dit is nooit Svennes bedoeling geweest.

Er lijkt sprake te zijn van een revolutie in Zweden. Verschillende groepen staan loodrecht tegenover elkaar. Als tijdens een toespraak in de stad de vrouw van Dackeman wordt neergestoken, is het nergens meer veilig voor Svenne. Hij duikt onder in een vakantiehuisje in een afgelegen gebied. Vanaf deze plaats vertelt hij wat er allemaal is gebeurd, met de laptop van Dackeman op schoot. Hiermee probeert hij het antwoord te vinden op verschillende vragen, want hij wil weten hoe dit alles heeft kunnen gebeuren. Het blijft echter onduidelijk hoe alles nu precies zit en hoe het afloopt met Svenne. In de laatste zeven hoofdstukken worden zeven mogelijke scenario’s beschreven.

Moeilijkheid

Vanwege de vertelwijze, het eenvoudige vocabulaire en de simpele zinsopbouw is Ik ben geen racist geschikt voor lezers vanaf N2. De compositie van Nilsson zal hen echter geregeld verwarren en ook de politieke laag in het verhaal vormt een uitdaging voor deze lezers. Voor N3-lezers is de compositie juist een uitdaging en de maatschappelijke onderwerpen geven stof tot nadenken. Dit laatste geldt ook voor N3+-lezers. Voor hen is het een uitdaging om een vertaalslag te maken van de literatuur naar de maatschappij. 

Ik ben geen racist is met name geschikt voor lezers in de tweede en derde klas van havo/vwo en de derde en vierde klas van vmbo TL.

Een volledige didactische en letterkundige analyse vind je hier.