Lezen voor de Lijst

Docenten Nederlands 12-15

 | niveau 3 | De geschiedenis van Jane Doe

Introductie
De Amerikaanse Michael Belanger is geschiedenisdocent op een middelbare school. De geschiedenis van Jane Doe is zijn debuut.

Inhoud
Let op: deze tekst bevalt details over de inhoud en afloop van het verhaal en kan je leesplezier bederven.

Ray, groot geschiedenisfanaat, krijgt van zijn psycholoog de opdracht om te schrijven over de gebeurtenissen van de afgelopen periode. Hij besluit dat advies op te volgen. Als een echt historicus doet hij grondig onderzoek om licht te werpen op de geschiedenis van hem en zijn (ex-)vriendin. Hij noemt haar Jane Doe, omdat hij haar echte naam niet wil gebruiken om haar niet in diskrediet te brengen.
Jane komt wonen in het saaie Burgerville, waar Ray en zijn beste vriend Simon als anonieme nerds hun dagen slijten. De komst van Jane schudt de boel wakker en door de vriendschap die zij met de jongens sluit, wordt hun wereld groter. Zo worden ze uitgenodigd voor feestjes en krijgt Ray een relatie met Jane. Ook Simon krijgt zijn eerste vriendin: Maya.
Jane is een geheimzinnige dame met een moeilijk verleden, waar ze weinig over loslaat. Uiteindelijk wordt via het roddelcircuit duidelijk dat Jane's beste vriendin na een tragisch ongeluk is overleden en Jane zichzelf daar onterecht de schuld van geeft. Als dit verhaal bekend wordt in Burgerville, weet ze niet hoe ze daarmee om moet gaan en besluit ze door middel van een overdosis pillen uit het leven te stappen. Logischerwijs heeft deze gebeurtenis grote invloed op Ray. Na Jane's dood lijkt hij depressief en daarom moet hij naar psycholoog Ritch. Door het schrijven van de geschiedenis van Jane weet hij haar dood te verwerken en groeit hij weer naar zijn vriend Simon toe.

Moeilijkheid
De N2-lezer zal De geschiedenis van Jane Doe lezen als een meeslepend verhaal, waarin de vraag centraal staat wat er met Jane is gebeurd. Daarbij zullen ze vooral gericht zijn op de emotionele kant van het verhaal. Voor deze lezer is het interessant om na te denken over het belang van psychologische hulp. De N3-lezer zal daarnaast kijken naar de invloed van de gebeurtenissen rondom Jane op de ontwikkeling van hoofdpersoon Ray. Voor de N4-lezer is het een uitdaging om ook te kijken naar de ontwikkeling van Jane en vast te stellen welke invloed het heden én het verleden op haar en vervolgens ook op Ray hebben.

Didactische en letterkundige analyse

Dimensies

Indicatoren

Toelichting | complicerende factoren

Algemene vereisten

Bereidheid

Dit boek vraagt geen al te grote bereidheid vanaf N2. Het omslag en de flaptekst zijn uitnodigend.

 

Interesses

Dit boek is met name geschikt voor lezers die geïnteresseerd zijn in psychologische romans.

 

Algemene kennis

Niet vereist.

 

Specifieke literaire en culturele kennis

Niet vereist.

Vertrouwdheid met literaire stijl

Vocabulaire

De ik-verteller Ray is een welbespraakte puber die dol is op geschiedenis. Dat zie je terug in zijn taalgebruik. Af en toe kiest hij lastige woorden, zoals ‘recalcitrant’, maar zijn karakter wordt zo wel steviger neergezet. Voor lezers vanaf N2 levert dit geen problemen op.

 

Zinsconstructies

Korte en langere zinnen wisselen elkaar af. Geen probleem vanaf N2.

 

Stijl

Het zware thema is goed te behappen door de humor die Belanger in het verhaal verwerkt heeft. Niet alle lezers zullen de humor in dezelfde mate herkennen, maar door de opbouw van het verhaal zullen alle lezers toch graag willen doorlezen.

Vertrouwdheid met literaire personages

Karakters

Ray Green is de hoofdpersoon. Zijn karakter is goed uitgewerkt. Als hij begint met schrijven is hij onder behandeling bij een psycholoog, omdat hij depressieve klachten vertoont na de suïcide van zijn vriendin. Door de komst van en zijn vriendschap met Jane heeft hij zich ontwikkeld van typische, teruggetrokken nerd tot vrolijke, open jongen. Na haar dood wordt hij depressief. Door het opschrijven van zijn verhaal verwerkt hij zijn verdriet en wordt het leven langzaamaan weer lichter.

 

Aantal karakters

Beste vrienden Simon en Jane zijn de belangrijkste bijfiguren en hun karakters zijn redelijk goed uitgewerkt. Overige personages, zoals de docent biologie, klasgenoten en de vriendin van Simon (Maya), spelen een kleinere rol. Overzichtelijk voor lezers op alle niveaus.

 

Ontwikkeling van en verhouding tussen de karakters

Simon en Ray veranderen van ongeziene nerds in geziene nerds als de geheimzinnige Jane in Burgerville komt wonen en hen als vrienden kiest. Het lijkt in eerste instantie alsof Simon en Ray Jane nodig hebben voor een fijner leven, maar Jane heeft hen net zo hard nodig, omdat ze haar verleden probeert te ontvluchten. Wat er toen precies gebeurd is, blijft lange tijd geheim, maar heeft veel invloed op Jane en op haar vriendschap met Ray en Simon. Als de gebeurtenissen uit haar verleden bekend worden in Burgerville, weet ze daar niet mee te leven en pleegt ze suïcide. Die gebeurtenis heeft met name een grote invloed op Ray: hij wordt lusteloos en trekt zich terug op zijn kamer, waardoor ook zijn vriendschap met Simon verandert.

Vertrouwdheid met literaire procedés

Spanning

De vraag wat er met Jane is gebeurd, staat centraal voor de lezer. In de verhaallijn '… dagen ervoor' ontstaat spanning doordat de gelukkige nerd Ray verliefd wordt op Jane. In de verhaallijn '… dagen erna' lijkt Ray depressief. De lezer zal zich afvragen wat Jane met die verandering te maken heeft.

 

Chronologie

Het verhaal is niet chronologisch verteld, doordat er per hoofdstuk gewisseld wordt tussen de periode voor en na de zelfdoding van Jane. Binnen de twee verhaallijnen is het verhaal wel chronologisch. Door de aanduidingen aan het begin van ieder hoofdstuk zal dit voor lezers vanaf N2 geen probleem opleveren.  

 

Verhaallijn(en)

Het verhaal kent twee verhaallijnen. Door de duidelijke titels wordt het voor de lezer duidelijk in welke verhaallijn het hoofdstuk zich afspeelt.
Ray schrijft in het heden in opdracht van zijn psycholoog zijn verhaal over Jane Doe. Hij maakt daarbij veelvuldig gebruik van zijn herinneringen en hun gezamenlijke verleden om haar zo goed mogelijk te karakteriseren.

 

Perspectief

Ik-perspectief vanuit Ray. De gedachten van Ray worden uitgebreid beschreven, waardoor lezers zich goed in hem zullen kunnen verplaatsen.

 

Betekenis

De N2-lezer zal De geschiedenis van Jane Doe lezen als een meeslepend verhaal waarin de vraag wat er met Jane is gebeurd, centraal staat. Voor de N3-lezer is het daarnaast interessant om na te denken welke invloed de gebeurtenissen rondom Jane hebben op Ray. Zowel de N3- als de N4-lezer zal dit boek lezen als een ontwikkelingsroman. Hierbij is een opdracht gemaakt (N4).

Auteur docentinfo

 

Jildau Vrieswijk