Fries

Dit boek wie yn 1939 in moderne roman. It wie it earste boek dêr't iepenlik oer seks skreaun waard en de personaazjes hiene moderne dingen by de ein (fleane, nei de TT yn Assen). Hjoed-de-dei, 75 jier letter, is de roman fansels net mear sa modern.
Stel, in regisseur wol in film meitsje fan dit ferhaal, mar wol dat it him ôfspilet yn dizze tiid. Do advisearrest him hoe't er it ferhaal oanpasse kin nei de tiid fan no. Skriuw in brief oan de regisseur fan minimaal 400 wurden dêr'tst yn útleist wat der neffens dy oan it boek feroare wurde moat om it boek te modernisearjen. Advisearje him ek op it stik fan de titel: tink nei oer in oansprekkende titel foar de film.

Om dy op wei te helpen soest yngean kinne op dizze fragen:
Wat foar hobby's ha de dochters fan Feike?
Wat dogge sy yn har frije tiid?
Hoe kommunisearje de personaazjes mei inoar?
Wat dogge sy op in earste date?
Hoe sjocht it brulloftsmiel der út?
Wat foar nammen ha de personaazjes?

1. Wat fynsto fan dit boek? Brûk foarbylden út it boek om dyn miening mei te ûnderbouwen.

2. Wat fynsto fan de titel fan it boek? Witsto wat in fetweider is? Sa nee, sykje dat earst op. Jou ek no wer arguminten om dyn miening oer de titel út te lizzen.

3. De trije dochters fan Feike Fetweider slagje allegearre oan in man. Wat fûnsto it moaiste ferhaal, dat fan Froukje, dat fan Fokje, of dat fan Geeske? Wêrom?

4. Wa fan de dochters is it gelokkichst mei har man, tinkst? En wa it minst? Lis út.

Fokje skriuwt brieven mei in Súd-Afrikaan. Har heit en mem wolle dat sy mei dy skriuwerij ophâldt.

1. Wêrom wolle Feike en Houkje dat Fokje ophâldt mei skriuwen?

2. Doch krekt of bist Fokje en skriuw in brief oan de Súd-Afrikaan. Lis út hoe't it der by dy thús oan ta giet, fertel oer dyn susters en jim heit en mem. Fertel hoe't dyn dagen derút sjogge en hoe'tst dy fielst. Lis ek út dat dit dyn lêste brief oan him wêze sil en wêrom. Meitsje in brief fan minstens 400 wurden.

1.Lis út oftsto it mei de folgjende stellingen iens bist en wêrom.

Feike Fetweider....
a. is in goede heit.
b. docht soms domme dingen.
c. docht wat goed is foar syn dochters.
d. docht wat syn frou wol. 
e. is in aardige man.

2. Feike hat as bynamme 'de lytse sultan'. Wêrom?

3. Feike stiet oan it begjin fan it boek net op goede foet mei Age fan it kleaster. Wêrom mei er Age net lije? Wat bart der yn haadstik 1?

4. Hoe stiet Feike oan de ein fan it boek foar Age oer? Hoe kin dat?

5. Is Feike in round of in flat character neffens dy? Lis út wêrom. Ast net mear krekt witst wat it ferskil is, kinst it neilêze ûnder boarne 1 of 2.

Van Balen, Joosten en Peppelenbos. Basisboek Literatuur, Grins 2009, side 106-107.
Wikipedy, Flat character en Round character

1. Yn it lêste haadstik wurdt ferteld hoe't it fierder giet mei de personaazjes. Fine jim dat it boek in happy end hat? Wêrom wol of net?

2. Diskusjearje mei inoar foar wa't de ein fan it ferhaal in happy end is. Folje de sinnen hjirûnder oan. As jim antwurd ja is, jou dan oan wêrom't jim tinke fan wol. As jim antwurd nee is, jou dan oan wêrom't jim tinke fan net. As jim der beide oars oer tinke, jou dan sawol de arguminten foar as tsjin.

Foar Houkje? Ja/nee, want…
Foar Feike? Ja/nee, want…
Foar Geeske? Ja/nee, want…
Foar Froukje? Ja/nee, want…
Foar Fokje? Ja/nee, want…
Foar Sibbele? Ja/nee, want….
Foar Keimpe? Ja/nee, want…
Foar Tako (de jonker)? Ja/nee, want…

3. Soe de ôfrin foar elk personaazje tafallich wêze of soe de skriuwer der in bedoeling mei hân ha? Diskusjearje dêr meiinoar oer en lis út.

N.B. Ast dizze opdracht leaver allinnich dochst, dan kin dat ek. Oeral't dêr't stiet datst diskusjearje moatst, tinkst dan foar dysels nei oer de fraach. Miskien twifelst oer guon fragen: notearje dan sawol de arguminten foar as de arguminten tsjin. Sa hâldst dochs in bytsje de diskusje deryn.

De froulju fan de fetweider lit jin tinke oan it ferneamde boek Pride and prejudice fan de Ingelske skriuwster Jane Austen. Dat boek wurdt rekkene ta de belangrykste boeken út de wrâldliteratuer.

1. Lês op ynternet wêr't Pride and prejudice oer giet of besjoch de film. Neam minstens trije oerienkomsten tusken Pride and prejudice en dit boek. Lis dyn antwurden út.

2. Neam ek trije ferskillen. Lis dyn antwurden út. Om dy op wei te helpen, steane hjirûnder fiif tema's dêr'tst op yn gean kinst.

1. De rol fan de heit
2. De rol fan de mem
3. De tiid
4. De romte
5. De ein fan it boek (rint it goed ôf of net?)
6. It miljeu fan de húshâlding

Wikipedy, Pride and Prejudice

1. Lês ûnder boarne 1 of yn dyn eigen lesmetoade foar Nederlânsk de ynformaasje oer de auktoriale ferteller. Is de ferteller fan dit boek eksplisyt auktoriaal of ymplisyt auktoriaal? Lis út.

2. Wêr fernimst oan dat it ferhaal ferteld wurdt troch in auktoriale ferteller? Lit dat sjen mei twa foarbylden út it boek en set de sidenûmers derby.

3. Stel dat de skriuwer keazen hie foar in personaal perspektyf. Ut wa syn perspektyf hie it ferhaal dan it bêste ferteld wurde kind? Wêrom?

4. Wat foar neidielen hie in personaal perspektyf hân?

Van Balen, Joosten en Peppelenbos. Basisboek Literatuur, Grins 2009, side 101-102.
Wikipedy, Fertelperspektyf

1. De dochters fan Feike Feikema fine allegearre in man. Yn it lêste haadstik wurdt dúdlik hoe't it mei de trije dochters en har mannen fierder giet. Wa fan har is it gelokkichst, tinkst? En wat it ûngelokkichst? Lis dyn antwurd út.

2. Wa fan de trije manlju dêr't de dochters mei trouwe wurdt it negatyfst delset? En wa it posityfst? Gean der fan út dat de skriuwer dat net tafallich sa betocht hat. Wat soe er dêr mei sizze wolle? Lis dyn antwurd út. It kin by dizze fraach helpe om wat ynformaasje te lêzen oer de skriuwer (bygelyks boarne 1).

3. Wat foar berop hat Feike? En wat is it berop fan Age, dêr't Feike oan it begjin fan it boek spul mei hat? Ha se it beide like goed of hat de iene mear jild as de oare? Hoe witst dat? Lis dyn antwurd út.

4. Wêrom soe de skriuwer it berop fan Feike in plak jûn ha yn de titel, tinkst?

5. Moatst witte wat in fetweider is om it boek folslein begripe te kinnen? Lis út.

Biografyske skets fan D.H. Kiestra op tresoar.nl