Docenten Nederlands 15-18

Introductie

A.L.G. Bosboom-Toussaint (1812-1886), die 'Truitje' genoemd werd, was een koppig kind, dat zodanig in conflict met haar moeder kwam, dat ze van haar achtste tot haar zestiende jaar door haar oma werd opgevoed. Als kind verslond ze de boeken van Sir Walter Scott en Jacob van Lennep. Later vertaalde ze Nederlandse romans in het Frans. Daardoor kwam ze in contact met de uitgever Mr. Robidé van der Aa, die haar aanraadde zelf te gaan schrijven. Ze debuteerde in 1837 met het korte verhaal Almagro, vervolgens schreef ze het ene boek na het andere. Ze is bijna een halve eeuw als schrijfster actief geweest. Haar boeken werden geprezen door de literaire kritiek en ze raakte bevriend met de belangrijke auteurs van haar tijd, zoals Potgieter, Van Lennep, Busken Huet en Bakhuizen van den Brink. In 1840 publiceerde ze het veelgeprezen Het huis Lauernesse, over de opkomst en invloed van de hervorming in Nederland in de 16^e eeuw. Ze heeft veel historische romans geschreven.
Majoor Frans (1874) speelt zich af in haar eigen tijd en is haar meest beroemde werk. De hoofdpersoon is een eigenzinnige en onafhankelijke vrouw. Daarom werd het boek in verband gebracht met de opkomende vrouwenemancipatie. Daarvan wilde Bosboom-Toussaint niets weten; toch werd het boek door velen beschouwd als een pleidooi voor een betere positie van de vrouw. Majoor Frans werd onder andere in het Duits, Frans, Engels en Zweeds vertaald. 

Inhoud

Waarschuwing: deze tekst bevat informatie over de afloop van het verhaal.
Leopold van Zonshoven is van verarmde adel. Hij heeft weinig geld, maar te veel principes om een beroep te doen op zijn oom, die minister is maar met wie hij een conflict heeft. Dan krijgt hij onverwacht een grote erfenis van een onbekende oudtante. Voorwaarde is wel dat hij trouwt met zijn nicht Francis Mordaunt. En Francis heeft een reputatie. Ze veracht mannen, heeft niets op met vrouwen en lak aan elke sociale conventie. Ze houdt meer van paarden en honden. Francis woont met haar grootvader, een generaal die zijn geld vergokt heeft, en diens vriend kapitein Rolf op De Werve, een verwaarloosd buiten. In deze 'militaire' omgeving heeft Francis de bijnaam majoor Frans. Ze doet haar best een behoorlijk huishouden te voeren, maar de twee mannen maken haar dat onmogelijk. Het weinige geld gaat voornamelijk op aan drank en eten. Uit geldgebrek vermijdt Francis sociale verplichtingen.
Leopold maakt een onderscheid tussen freule Francis en majoor Frans. Op de freule met het goede hart, de mooie ogen en blonde haren wordt hij verliefd. Zij is bereid voor hem, de enige man die ze kan respecteren, haar onafhankelijkheid op te geven. Dan dreigt het toch nog fout te gaan doordat de generaal Francis over de erfenis en de voorwaarde vertelt. Francis verbreekt in grote woede de verloving. Mede dankzij het feit dat ook Francis een erfenis krijgt, komt het toch nog goed.   

Moeilijkheid

De hertaalde en ingekorte versie is goed te lezen voor N4 en de gevorderde N3-lezer. Het is uitdagend voor de N5-lezer om de oorspronkelijke versie te lezen. Het verhaal is eenvoudig. Dat Leopold zijn verhaal in brieven aan een goede vriend vertelt, is voor alle niveaus even wennen, maar verder geen probleem. Dat geldt ook voor de woordkeus en zinsbouw. De bewerkte versie van Majoor Frans is een toegankelijk boek waardoor lezers van minimaal N3 kennis kunnen nemen van de Nederlandse literatuur in de 19^e eeuw.